Burun anatomisi ve estetik analiz

Burnun ve yüzün bir bütün olarak değerlendirilmesi gerekir. Estetik anlamda yüz ile burun orantılı olmalıdır. Normalde yüz yatay olarak 3 çizgiyle orantısal olarak bölümlenir. Bu şekilde yüz üç eşit parçaya ayrılır. Burun ucunun yüzden uzaklığı (nasal tip projection) normalde burun uzunluğunun % 67 si kadardır. Burun üst kısım genişliği en aşağı kısımdaki genişliğin % 70-80 i kadardır.

Burun kanatlarının genişliği her iki gözün iç kısmı arasında kalan genişlik kadardır. Ancak burun kanatlarının 2 mm kadar dışa doğru kavis yaparak bu hattın dışarısına çıktığı görülür. Bu ölçülerin üzerinde olduğunda küçültülmesi düşünülebilir.

Burun kanatları ile kolumella ilişkisi önden bakıldığında martı görünümünde tanımlanır. Yandan bakıldığında burun ile alın arasında bir ilişki görülür. Burun üst kısmı bayanlarda burun ucu ile alın arasında uzanan çizginin 2 mm gerisinde kalırken erkeklerde hafif üzerine taşar.

Burun ucunun açısı bayanlarda 95-105 derece arasında olurken, erkeklerde 90-95 arasındadır. Bu ölçüler kişiden kişiye az çok farklılıklar gösterebilir. Önemli olan yüz ile uyumlu bir görünümün olmasıdır. Bu ölçülerdeki aşırı derecede olan fazlalık yada eksiklikler estetik görünüm kaybına neden olacaktır.

Önden bakıldığında burnun en ince yeri gözler arasında kalan burun kısmı olduğu görülür. Burun ucuna doğru gittikçe genişlemeye başlar. Burun cildinin de tüm burunda aynı kalınlıkta olmadığı görülebilir. Burnun en yukarı kısmı burun derisinin en kalın olduğu yerdir. Aynı şekilde burun uç-üst kısmında da kalındır. Derinin en ince olduğu yer ise burnun orta kısmında kemik ve kıkırdak yapının birleşim yeridir.

Kalın ve yağlı ciltler ameliyat sonrası daha fazla şişlik gelişimine neden olurlar. Ayrıca daha fazla bağ doku gelişimine neden olup özellikle de geç dönemlerde burun uç kısmına yakın bölgelerde belirgin olurlar.

Derinin altında deri altı tabakası denilen bir tabaka vardır. Bu tabakanıntüm yüz ve boyundaki muskuloaponeurotik sistemin devamı olduğu belirtilmektedir. Bu tabaka da deri gibi kaşlar arası ve burun uç-üst kısmında kalındır. Bu tabakanın altında yağ dokusu vardır.Bu yağ dokusu kemik ve kıkırdak yapının üzerinde bulunur. Büyük damar ve sinirler bu tabakada seyrederler. Bu tabakanın da altında kemik ve kıkırdağı örten zarlar vardır. Bu zar yapılar kemik ve kıkırdağa sıkıca tutunmaktadır.

Burun bölgesindeki kas yapıları Proserus, levator labi superior, dilator nares, depressor septi nasi kasları bunlardan bazılarıdır. Bu kaslar deri ile kıkırdak yada kemik arasında bulunarak buruna farklı hareketler yaptırmada etkili olurlar.

Burnun üst kısmı burun kemiği, alt kısmını ise kıkırdak yapılar oluşturur. Kıkırdak yapılar üst yan kıkırdaklar, alt yan kıkırdaklar, septum kıkırdağı ve aksesuar kıkırdak gibi yapılardır. Bu kıkırdaklarda anatomik olarak oldukça farklı tasarımlarda olabilmektedirler ve burna şeklini bu kıkırdak ve kemik yapılar vermektedir.

Etnik özelliklere göre de burnun yapısında değişiklikler görülür. Burun ucu ise yandan bakıldığında burnun en belirgin noktasını oluşturur. Bununla beraber beyaz ırk burun tipleri dışındaki toplumlarda burun uç kısmı daha az belirgin durumdadır. Estetik olarak iyi görünen burunlarda burun uç kısmından dudağa doğru inen kısım (kolumella) hafif bir eğim gösterir.

Aşağıdan bakıldığında da burun delikleri değişik şekillerde olabilir. Bunlar yanak tipi (cheek type), dudak tipi (labial type) ve tüp tipi (tube type) olarak sınıflandırılır.

Bunun için önce muayene yapılır ardından da standant fotograflar çekilerek bilgisayar ortamında değerlendirmeler yapılır. Ancak bilgisayarda burnun şekillendirilmesi sadece ameliyat planı ve genel bir fikir vermesi açısından önemlidir.

Neden burun ameliyatı olunmalı?

Burnunuzun görünümünden memnun değilseniz veya burnunuzdan nefes almakta zorlanıyorsanız, burun ameliyatı sizin için doğru olabilir.

Aşağıda burun ameliyatının faydalarından bazıları yer almaktadır:

Burnunuzun boyutunu, şeklini ve yüzünüze uyumunu iyileştirin

Yüzünüzün oranlarını geliştirin

Nefes almayı kısıtlayan yapısal sorunlarınızı düzeltin

Burun içinde eğrilikler var ise yada konka denilen yapılarda büyüme var ise ameliyatlarda daha iyi nefes almayı sağlamak için düzeltmeler yapılır.

Burun ameliyatı yöntemi

Bölgeyi uyuşturduktan sonra, estetik plastik cerrahınız burnu destekleyen kemiklere ve kıkırdağa erişmek için kesiler yapacaktır.

Estetik plastik cerrahınız kemik ve kıkırdak ekleyerek veya çıkararak ve burun içindeki destekleyici yapıları ayarlayarak burnunuzun boyutunu küçültebilir veya büyütebilir ve kısaltabilir veya uzatabilir.

Kıkırdaktan yapılan uç greftleri burnunuzun ucunu yeniden şekillendirmek, daha kalkık, daha uzun, daha kısa veya daha ince hale getirmek için kullanılabilir.

Cildiniz ve diğer yumuşak dokular, altta yatan yapının şeklini alacak şekilde yeniden şekillenecektir.

Bazı hastalarda, istenen bölgelerde hacmi artırmak için doku dolguları veya yağ greftleri eklenebilir.

Burun estetiği açık yada kapalı yöntemle yapılmaktadır.

Açık yöntemde burun dudak birleşme bölgesinde dışarıdan görülebilen bir ameliyat kesisi olmakta kapalı yöntemde ise kesiler sadece burun içerisinde olmaktadır. Açık ve kapalı yöntemlerin kendisine göre avantajları ve dezavantajları vardır.

Kapalı yöntemin avantajları

1- Çok fazla deformitesi olmayan kişilerde ideal yaklaşımdır
2- Dışarıdan görülebilecek bir ameliyat izi yoktur

Açık yöntemde burun dudak birleşme bölgesinde dışarıdan görülebilen bir ameliyat kesisi olmaktadır. Kişilerin genetik yapısına bağlı olarak az yada çok bir iz kalacaktır.

İyileşme süresi daha yavaştır. Şişliklerin inmesi daha uzun sürer.

Açık yada kapalı olsun tüm ameliyatlarda burun genişliği daraltılabilir. Ancak burun genişliği normal olan kişilerde daraltma düşünülmez çünkü burun fazla daraltıldığında nefes alma sorunları ortaya çıkabilir. Burun kemikleriinin daraltılması için klasik keskiler, mikro-motor yada pieza tipi cihazlar kullanılır. Bunların kendilerine özgü avantaj ve dezavantajları vardır.

Tüm estetik ve plastik cerrahlar ne kadar yetenekli olsalar da belirli bir oranda hastalarında ikinci bir düzeltme gerekebilir. Önemli olan bu düzeltme miktarlarının küçük ve sayısının az olmasıdır. Bu düzeltme ihtiyacı cerrahi tekniğe bağlı olabileceği gibi hastanın anatomik yapılarına da bağlı olabilir.

İkinci burun estetiğinde sık karşılaşılan sorunlar:

I-Supratip (burun uç-üst) deformiteleri

Polybeak defromitesi olarak da adlandırılır.

Nedenleri arasında;

1-burun septumunun yetersiz küçültülmesi
2-üst yan kıkırdak kenarlarının düzensiz kesilmesi
3-burun içi dokularının fazla çıkarılması
4-alar dome (çatının) fazla çıkarılması
5-düzeltilmemiş ancak kısaltılmış kolumella
6-deri kalınlığının fazla olması
7-nasal greftlerin yer değiştirmesi

II-Burun ucu ve kanatların düzensizliği

Burun kanatlarındaki kıkırdakların düzensizliğinden kaynaklanır

Komplike durumlarda açık rinoplasti tekniği gerekebilir.

Ameliyattan 14 gün önce;

1-Asetilsalisilik asit içeren ağrı kesiciler (aspirin, kan sulandırıcılar, bitkisel çaylar ve takviye gıdalar) kullanmaktan kaçınmalısınız, çünkü bunlar kanın pıhtılaşmasını geciktirir.

2-Alkol ve uyku haplarından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.

3-Burun estetiği için yapılan ön muayenede solunum fonksiyonu ve burun mukozasının durumu incelenir. Hassas mukoza zarları için ameliyattan iki ila üç hafta önce yağlı burun damlası gibi bir burun bakım kremi kullanılması önerilir.

4-Kronik burun, boğaz ve kulak iltihapları zamanında aydınlatılmalı ve tedavi edilmelidir.

Çoğu rinoplasti prosedürünün tamamlanması en az bir ila üç saat sürer ancak daha uzun sürebilir. Anestezi uzmanı, cerrahi prosedür sırasında rahatınız için ilaçlar uygulayacaktır.

Rinoplasti sırasında genellikle genel anestezi kullanılır, ancak bazı durumlarda lokal anestezi veya intravenöz sedasyon istenebilir.

Ameliyat sırasında güvenliğiniz için kalbinizi, kan basıncınızı, nabzınızı ve kanınızda dolaşan oksijen miktarını kontrol etmek için çeşitli tıbbi monitörler kullanılacaktır.

Cerrahınız, ameliyatınızdan önce sizinle görüşülen cerrahi planı takip edecektir.

Prosedürünüzden sonra, izlemeye devam etmek için bir iyileşme alanına gideceksiniz.

İyileşirken yeni şeklini desteklemek için burnunuzun dışına bir atel yerleştirilecektir. Ek destek sağlamak için burun içinde burun tamponu da kullanılabilir.

Burun estetiği ameliyatından sonra iyileşme

Burun ameliyatından sonra iyileşmek genellikle yaklaşık iki hafta sürer. Cerrahınız normal aktivite ve çalışma düzeyinize dönmenizin ne kadar süreceği konusunda sizi bilgilendirecektir. Ameliyattan sonra, size ameliyat sonrası bakımınızla ilgili bilgiler de dahil olmak üzere ayrıntılı bilgi verilecektir:

İlk 24 saat boyunca normal burun kanaması yada burunda hafif sızıntı olması

Cerrahınızın verdiği tüm hasta bakım talimatlarına uymanız hayati önem taşımaktadır. İyileşme için gereken sürenin bireyler arasında büyük farklılıklar gösterdiğini bilmek de önemlidir. Egzersiz veya atletizm yapabilmeniz için 4-6 hafta beklemeniz gerekecektir.

Burun ameliyatı erken aşamaları

Destek için burnunuzun üzerine bir burun ateli takmanız gerekebilir. Atel, siz uyurken burnunuzu koruyacak ve istemeden çarpmalara karşı koruyucu olacaktır. Ayrıca burnunuzun ucunun altında küçük bir üçgen bandaj da olabilir.

Ek destek için burnunuzun içinde burun tamponu olacaktır; her şeyi yerinde tutmak ve hava yolunu temiz ve kabuksuz tutmak için bir iç atel görevi görür. Birçok hasta burunlarında herhangi bir şey olmasından hoşlanmaz, bu nedenle burun tamponuna alışmak zor olabilir.

Biraz şişlik, morarma ve muhtemelen biraz rahatsızlık olabilir. Ameliyattan sonra yüzünüz şişecek, burnunuzun ve gözlerinizin etrafındaki bölgeler moraracak ve şişecektir. Ancak uygulanan yeni tekniklerle herhangi bir morarma ve şişlik olmayabilir. Cerrahınız şişliği en aza indirmeye ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olmak için buz uygulaması önerebilir. Ameliyattan sonraki ilk birkaç gün başınızı yüksekte ve nispeten hareketsiz tutmanız gerekebilir.

Cerrahınız, yaşayabileceğiniz herhangi bir ağrıyla başa çıkmak için bir ağrı kesici ilaç reçete edebilir.

Birkaç hafta boyunca aktivitelerinizi sınırlamanız gerekecektir.

İlk iki hafta içinde neler beklenir

Burnunuzdaki atel ve bandajlar bir hafta ila on gün içinde çıkarılacaktır.

Şişlik ve morlukların çoğunun düzelmesi yaklaşık on ila on dört gün sürer, ancak fazla oluşan morluklar için üç hafta sürebilir.

İşe veya okula dönüşünüz, işinizin veya okul aktivitelerinizin ne kadar efor gerektirdiğine bağlıdır. Egzersiz de dahil olmak üzere normal aktivitelerin çoğu genellikle 4-6 hafta içinde yeniden başlayabilir.

Plastik cerrahınız tarafından izin verilene kadar yorucu egzersiz, zorlama, eğilme ve kaldırmadan kaçınmalısınız.

Rinoplasti ameliyatında riskler

Rinoplastiden kaynaklanan önemli komplikasyonlar nadirdir. Özel burun ameliyatı risklerinizi konsültasyonunuz sırasında estetik plastik cerrahınızla görüşmelisiniz.

Tüm cerrahi prosedürler bir dereceye kadar risk taşır. Tüm ameliyatların potansiyel komplikasyonlarından bazıları şunlardır:

1-Anesteziye karşı reaksiyon

2-Hematom veya seroma (deri altında kan veya sıvı birikmesi)

3-Enfeksiyon ve kanama

4-Duyu değişiklikleri

5-Yara izi

6-Alerjik reaksiyonlar

7-Altta yatan yapılarda hasar

Ek prosedürler gerektirebilecek tatmin edici olmayan sonuçlar

Rinoplastiye özgü diğer riskler

Özellikle yabancı maddeler yerleştirilmişse, bandajlama veya greft malzemelerinin ince deriden açığa çıkması nedeniyle cilt sorunları veya ciltte bozulma

Burun içindeki şişlikten kaynaklanan burun tıkanıklığı

Burun deliklerinizi ayıran yapı olan septumunuzda yaralanma

Açık yaklaşımla burun tabanında kesi izi

Örnek Uygulamalar (filtrelenmiş temsili fotograflar)

Burun ucunda 8 çeşit deformite

1-Burun ucunun çift görünümlü yada geniş olması

2-Pinched (çimdiklenmiş) burun ucu

3-Kanatların kollabe olması (içe çökmesi)

4-Burun kanatlarında yukarı doğru çekilme

5-Burun ucunda düşme (sarkma)

6-Kanatların asılması (hangin ala) :Kanatlarda fazla doku bırakılmasından kaynaklanır

7-Pinokyo burun: Burun ucunun fazla sivri olması ve öne doğru fazla çıkıklık göstermesi

8-Daralmış burun ucu

Burun yan taraf kemiklerinin yeteri kadar orta hatta yaklaşmaması açık çatı deformitesine neden olur. Karşıdan bakıldığında ters V şeklinde bör görünüm ortaya çıkar.

Saddle nose yada semer burun deformitesi ise fazla miktarda kemik ve kıkırdak çıkarılmasına bağlı olarak burun yandan bakıldığında çökük, semer görünümü alır.

Burun estetiğinde burun ucu özel bir öneme sahiptir. Burun uç bölgesinde çok sayıda anatomik yapı olduğu için özel bir dikkat gerektirmektedir.

Burun uç bölgesi gevşek anatomik yapıları nedeniyle kısmen hareket edebilen dokulardır. Bu yapılar deri, kas (depressor septi nasi) biraz yağ ve bağ dokusu ile kıkırdaktan oluşur.

Estetik olarak kabul edilebilir burun ucu infratip lobül, kolumella, kolomella- dudak ve üst dudak ilişkisi burun estetiğinde en önemli noktalardan birisidir. Bu küçük alanda çok sayıda anatomik yapının olması nedeniyle ameliyat öncesi iyi bir analiz yapılması gerekmektedir. Ameliyat edilmemiş kişilerde burun uç bölgesi gevşek bağ dokuları nedeniyle ilerde ve yukarıda ya da aşağıda ve geride yerleşim gösterebilir.

Burun ucu anatomisi

Burun anatomisi değerlendirilirken kişinin oturur ya da ayakta durur pozisyonda olması gerekir. İnfratip lobül burun deliklerinin ortada birleşen kısmı kolumellanın en çıkıntılı kısmı ile burun uç kısmının ileri ve yukarı bölgesi olarak tanımlanır.

Kolumella 2 iç uzantıdan, deri ve yumuşak doku örtüsünden oluşur. Bu uzantılar yanlara doğru yayılarak az ya da çok burun ucunda belirli bir genişliğe neden olurlar. Arkaya doğru iç uzantılar yayılarak burun bölmesinin quadrilateral kartilajları ile birleşirler.

Kolumalla-labial açı: Kolumella ile dudak arasında oluşan açıdır. Buranın posizyonu septum nasal spin ve üst çenenin yapısıyla belirlenir. Kolumella labial bölgedeki yumuşak dokular deri kas ve biraz yağ ile yumuşak dokudan oluşur. Çoğunlukla ön nasal spina ve septumun uç kısmı kolumella burun açısının üst ve arka kısmındadır. Burun septumunun uç kısmı genellikle kolumella dudak birleşkesinin üst kısmında sabit durumdadır.